登高

登高原文：

清奏当筵，治世之音安以乐。霞舒绛彩，玉照铅华。玲珑环佩之声，绰约神仙之伍。朝回金阙，宴集瑶池。将陈倚棹之歌，式侑回风之舞。宜邀胜伴，用合仙音。女伴相将，采莲入队。勾念了，后行吹双头莲令，舞上，分作五方。竹竿子又勾念：伏以波涵碧玉，摇万顷之寒光；风动青萍，听数声之幽韵。芝华杂B241，羽幰飘飖。疑紫府之群英，集绮筵之雅宴。更凭乐部，齐迓来音。勾念了，后行吹采莲令，舞转作一直了，从唱采莲令：练光浮，烟敛澄波渺。燕脂湿、靓妆初了。绿云繖上露滚滚，的白乐真珠小。笼娇媚、轻盈伫眺。无言不见仙娥，凝望蓬岛。玉阙匆匆，镇锁佳丽春难老。银潢急、星槎飞到。暂离金砌，为爱此、极目香红绕。倚兰棹。清歌缥缈。隔花初见，楚楚风流年少。唱了，后行吹采莲令，舞分作五方。竹竿子勾念：仗以遏云妙响，初容与于波间；回雪奇容，乍婆娑于泽畔。爱芙蕖之艳冶，有兰芷之芳馨。躞蹀凌波，洛浦未饶于独步；雍容解佩，汉皋谅得以齐驱。宜到阶前，分明只对。花心出，念：但儿等玉京侍席，久陟仙阶；云路驰骖，乍游尘世。喜圣明之际会，臻夷夏之清宁。聊寻泽国之芳，雅寄丹台之曲。不惭鄙俚，少颂升平。未敢自专，仗候处分。竹竿子问，念：既有清歌妙舞，何不献呈。花心，答问：旧乐何在。竹竿子再问，念：一部俨然。花心答，念：再韵前来。念了，后行吹采莲曲破，五人众舞。到入破，先两人舞出，舞到裀上住，当立处讫。又二人舞，又住，当立处。然后花心舞彻。竹竿子念：伏以仙裾摇曳，拥云罗雾縠之奇；红袖翩翻，极鸾翮凤翰之妙。再呈献瑞，一洗凡容。已奏新词，更留雅咏。念了，花心念诗：我本清都侍玉皇。乘云驭鹤到仙乡。轻舟刀一叶烟波阔，嗜此秋潭万斛香。念了，后行吹渔家傲。花心舞上，折花了，唱渔家傲：蕊沼清冷涓滴水。迢迢烟浪三千里。微孕青房包绣绮。薰风里。幽芳洗尽闲桃李。羽氅飘萧尘外侣。相呼短棹轻偎倚。一片清歌天际起。声尤美。双双惊起鸳鸯睡。唱了，后行吹渔家傲。五人舞，换坐，当花心立人念诗：我昔瑶池饱宴游。B146来乐国已三秋。水晶宫里寻幽伴，菡苕香中荡小舟。念了，后行吹渔家傲。花心舞上，折花了，唱渔家傲：翠盖参差森玉柄。迎风浥露香无定。不著尘沙真体净。芦花径。酒侵酥脸霞相映。掉拨木兰烟水暝。月华如练秋空静。一曲悠扬沙鹭听。牵清兴。香红已满蒹葭艇。唱了，后行吹渔家傲。五人舞，换坐，当花心立人念诗：我弄云和万古声。至今江上数峰青。幽泉一曲念凭棹，楚客还应著耳听。念了，后行吹渔家傲。花心舞上，折花了，唱渔家傲：草软沙平风掠岸。青蓑一钓烟江畔。荷叶为裀花作幔。知谁伴。醇醪只把鲈鱼换。盘缕银丝杯自暖。筵窗醉著无人唤。逗得醒来横脆管。清歌缓。彩鸾飞去红云乱。唱了，后行吹渔家傲。五人舞，换坐，当花心立人念诗：我是天孙织锦工。龙梭一掷度晴空。兰桡不逐仙槎去，贪撷芙蕖万朵红。念了，后行吹渔家傲。花心舞上，折花了，唱渔家傲：太华峰头冰玉沼。开花十丈干云杪。风散天香闻四表。知多少。亭亭碧叶何曾老。试问霏烟登鸟道。丹崖步步祥光绕。折得一枝归月峤。蓬莱岛。霞裾侍女争言好。唱了，后行吹渔家傲。五人舞，换坐，当花心立人念诗：我入桃源避世纷。太平才出报君恩。白龟已阅千千岁，却把莲巢作酒尊。念了，后行吹渔家傲。花心舞上，折花了，唱渔家傲：珠露氵专氵专清玉宇。霞标绰约消烦暑。时驭清风之帝所。寻旧侣。三千仙仗临烟渚。舴艋飘飖来复去。渔翁问我居何处。笑把红蕖呼鹤驭。回头语。壶中自有朝天路。唱了，后行吹渔家傲。五人舞，换坐如初。竹竿子勾念。伏以珍符BC38至，朝廷之道格高深；年谷屡丰，郡邑之和薰遐迩。式均欢宴，用乐清时。感游女于仙衢，咏奇葩于水国。折来和月，露浥霞腮；舞处随风，香盈翠袖。既徜徉于玉砌，宜宛转于雕梁。爰有佳宾，冀闻清唱。念了，众唱画堂春：彤霞出水弄幽姿。娉婷玉面相宜。棹歌先得一枝枝。波上画鲸飞。向此画堂高会，幽馥散、堪引瑶卮。幸然逢此太平时。不醉可无归。唱了，后行吹画堂春。众舞，舞了又唱河传：蕊宫阆苑。听钧天帝乐，知他几遍。争似人间，一曲采莲新传。柳腰轻，莺舌啭。逍遥烟浪谁羁绊。无奈天阶，早已催班转。却驾彩鸾，芙蓉斜盼。愿年年，陪此宴。唱了，后行吹河传，众舞。舞了，竹竿子念遣队：浣花一曲湄江城，雅合凫鹥醉太平。楚泽清秋余白浪，芳枝今已属飞琼。歌舞既阑，相将好去。念了，后行吹双头莲令。五人舞转作一行，对厅杖鼓出场。
对青山强整乌纱。归雁横秋，倦客思家。翠袖殷勤，金杯错落，玉手琵琶。人老去西风白发，蝶愁来明日黄花。回首天涯，一抹斜阳，数点寒鸦。
下江路断偏为寄，入岭人频懒作书。不能仰面成疏放，强欲诛茅似有馀。峰抱石坪宜架阁，屋连荒垄且开畬。前途未必无知己，却较还山得自如。
霜蹄趋冀北，玉殿迥天开。六善躬敷奏，重瞳首屡回。乡关曾不念，国本藉深培。细酌杯中物，称诗咏有莱。
石是蜂窠变，蜂来有处藏。不须开户牖，薜荔为穿房。
蕙风初霁，且方舟荣誉、招携胜侣。十里冷红香不断，菰叶蘋花谁数。雁户延秋，鱼天弄暝，中酒人如雨。晚蝉高树，重吟白石新句。归暮。银汉将斜，元戎小队，紫陌鸣鞭去。廿载蓬飘人海里，负了画桥烟浦。楚甸肠回，吴霜鬓点，商略编茅住。荷衣迟我，底须留滞征路。
贱贫恋知己，亲爱畏离别。雨罢江色黄，扁舟此时发。烟绵绿芜远，杳渺孤禽没。行云满西原，麻姑在天末。
春风芳草梁园路。玉辇今何处。香销珠翠旧妆楼。惟有胭脂井畔、水东流。伤心太液池头月。清影圆还缺。万年枝上野花开。肠断年年不见、翠华来。
席帽单衫，击缶呜呜，岂不快哉。况玉树声销，低迷禾黍，梁园客散，清浅蓬莱。荡子辞家，羁人远戍，耐可逢场作戏来。掀髯笑、谓浮云富贵，曲蘖都埋。纵横四座嘲诙。叹历落、嵚崎是辨才。想黄鹤楼边，旌旗半卷，青油幕下，樽俎常陪。江水空流，师儿安在，六代兴亡无限哀。君休矣，且扶同今古，共此衔杯。

登高拼音解读：

qīng zòu dāng yàn ，zhì shì zhī yīn ān yǐ lè 。xiá shū jiàng cǎi ，yù zhào qiān huá 。líng lóng huán pèi zhī shēng ，chāo yuē shén xiān zhī wǔ 。cháo huí jīn què ，yàn jí yáo chí 。jiāng chén yǐ zhào zhī gē ，shì yòu huí fēng zhī wǔ 。yí yāo shèng bàn ，yòng hé xiān yīn 。nǚ bàn xiàng jiāng ，cǎi lián rù duì 。gōu niàn le ，hòu háng chuī shuāng tóu lián lìng ，wǔ shàng ，fèn zuò wǔ fāng 。zhú gān zǐ yòu gōu niàn ：fú yǐ bō hán bì yù ，yáo wàn qǐng zhī hán guāng ；fēng dòng qīng píng ，tīng shù shēng zhī yōu yùn 。zhī huá zá B241，yǔ xiǎn piāo yáo 。yí zǐ fǔ zhī qún yīng ，jí qǐ yàn zhī yǎ yàn 。gèng píng lè bù ，qí yà lái yīn 。gōu niàn le ，hòu háng chuī cǎi lián lìng ，wǔ zhuǎn zuò yī zhí le ，cóng chàng cǎi lián lìng ：liàn guāng fú ，yān liǎn chéng bō miǎo 。yàn zhī shī 、liàng zhuāng chū le 。lǜ yún sǎn shàng lù gǔn gǔn ，de bái lè zhēn zhū xiǎo 。lóng jiāo mèi 、qīng yíng zhù tiào 。wú yán bú jiàn xiān é ，níng wàng péng dǎo 。yù què cōng cōng ，zhèn suǒ jiā lì chūn nán lǎo 。yín huáng jí 、xīng chá fēi dào 。zàn lí jīn qì ，wéi ài cǐ 、jí mù xiāng hóng rào 。yǐ lán zhào 。qīng gē piāo miǎo 。gé huā chū jiàn ，chǔ chǔ fēng liú nián shǎo 。chàng le ，hòu háng chuī cǎi lián lìng ，wǔ fèn zuò wǔ fāng 。zhú gān zǐ gōu niàn ：zhàng yǐ è yún miào xiǎng ，chū róng yǔ yú bō jiān ；huí xuě qí róng ，zhà pó suō yú zé pàn 。ài fú qú zhī yàn yě ，yǒu lán zhǐ zhī fāng xīn 。xiè dié líng bō ，luò pǔ wèi ráo yú dú bù ；yōng róng jiě pèi ，hàn gāo liàng dé yǐ qí qū 。yí dào jiē qián ，fèn míng zhī duì 。huā xīn chū ，niàn ：dàn ér děng yù jīng shì xí ，jiǔ zhì xiān jiē ；yún lù chí cān ，zhà yóu chén shì 。xǐ shèng míng zhī jì huì ，zhēn yí xià zhī qīng níng 。liáo xún zé guó zhī fāng ，yǎ jì dān tái zhī qǔ 。bú cán bǐ lǐ ，shǎo sòng shēng píng 。wèi gǎn zì zhuān ，zhàng hòu chù fèn 。zhú gān zǐ wèn ，niàn ：jì yǒu qīng gē miào wǔ ，hé bú xiàn chéng 。huā xīn ，dá wèn ：jiù lè hé zài 。zhú gān zǐ zài wèn ，niàn ：yī bù yǎn rán 。huā xīn dá ，niàn ：zài yùn qián lái 。niàn le ，hòu háng chuī cǎi lián qǔ pò ，wǔ rén zhòng wǔ 。dào rù pò ，xiān liǎng rén wǔ chū ，wǔ dào yīn shàng zhù ，dāng lì chù qì 。yòu èr rén wǔ ，yòu zhù ，dāng lì chù 。rán hòu huā xīn wǔ chè 。zhú gān zǐ niàn ：fú yǐ xiān jū yáo yè ，yōng yún luó wù hú zhī qí ；hóng xiù piān fān ，jí luán hé fèng hàn zhī miào 。zài chéng xiàn ruì ，yī xǐ fán róng 。yǐ zòu xīn cí ，gèng liú yǎ yǒng 。niàn le ，huā xīn niàn shī ：wǒ běn qīng dōu shì yù huáng 。chéng yún yù hè dào xiān xiāng 。qīng zhōu dāo yī yè yān bō kuò ，shì cǐ qiū tán wàn hú xiāng 。niàn le ，hòu háng chuī yú jiā ào 。huā xīn wǔ shàng ，shé huā le ，chàng yú jiā ào ：ruǐ zhǎo qīng lěng juān dī shuǐ 。tiáo tiáo yān làng sān qiān lǐ 。wēi yùn qīng fáng bāo xiù qǐ 。xūn fēng lǐ 。yōu fāng xǐ jìn xián táo lǐ 。yǔ chǎng piāo xiāo chén wài lǚ 。xiàng hū duǎn zhào qīng wēi yǐ 。yī piàn qīng gē tiān jì qǐ 。shēng yóu měi 。shuāng shuāng jīng qǐ yuān yāng shuì 。chàng le ，hòu háng chuī yú jiā ào 。wǔ rén wǔ ，huàn zuò ，dāng huā xīn lì rén niàn shī ：wǒ xī yáo chí bǎo yàn yóu 。B146lái lè guó yǐ sān qiū 。shuǐ jīng gōng lǐ xún yōu bàn ，hàn tiáo xiāng zhōng dàng xiǎo zhōu 。niàn le ，hòu háng chuī yú jiā ào 。huā xīn wǔ shàng ，shé huā le ，chàng yú jiā ào ：cuì gài cān chà sēn yù bǐng 。yíng fēng yì lù xiāng wú dìng 。bú zhe chén shā zhēn tǐ jìng 。lú huā jìng 。jiǔ qīn sū liǎn xiá xiàng yìng 。diào bō mù lán yān shuǐ míng 。yuè huá rú liàn qiū kōng jìng 。yī qǔ yōu yáng shā lù tīng 。qiān qīng xìng 。xiāng hóng yǐ mǎn jiān jiā tǐng 。chàng le ，hòu háng chuī yú jiā ào 。wǔ rén wǔ ，huàn zuò ，dāng huā xīn lì rén niàn shī ：wǒ nòng yún hé wàn gǔ shēng 。zhì jīn jiāng shàng shù fēng qīng 。yōu quán yī qǔ niàn píng zhào ，chǔ kè hái yīng zhe ěr tīng 。niàn le ，hòu háng chuī yú jiā ào 。huā xīn wǔ shàng ，shé huā le ，chàng yú jiā ào ：cǎo ruǎn shā píng fēng luě àn 。qīng suō yī diào yān jiāng pàn 。hé yè wéi yīn huā zuò màn 。zhī shuí bàn 。chún láo zhī bǎ lú yú huàn 。pán lǚ yín sī bēi zì nuǎn 。yàn chuāng zuì zhe wú rén huàn 。dòu dé xǐng lái héng cuì guǎn 。qīng gē huǎn 。cǎi luán fēi qù hóng yún luàn 。chàng le ，hòu háng chuī yú jiā ào 。wǔ rén wǔ ，huàn zuò ，dāng huā xīn lì rén niàn shī ：wǒ shì tiān sūn zhī jǐn gōng 。lóng suō yī zhì dù qíng kōng 。lán ráo bú zhú xiān chá qù ，tān xié fú qú wàn duǒ hóng 。niàn le ，hòu háng chuī yú jiā ào 。huā xīn wǔ shàng ，shé huā le ，chàng yú jiā ào ：tài huá fēng tóu bīng yù zhǎo 。kāi huā shí zhàng gàn yún miǎo 。fēng sàn tiān xiāng wén sì biǎo 。zhī duō shǎo 。tíng tíng bì yè hé céng lǎo 。shì wèn fēi yān dēng niǎo dào 。dān yá bù bù xiáng guāng rào 。shé dé yī zhī guī yuè qiáo 。péng lái dǎo 。xiá jū shì nǚ zhēng yán hǎo 。chàng le ，hòu háng chuī yú jiā ào 。wǔ rén wǔ ，huàn zuò ，dāng huā xīn lì rén niàn shī ：wǒ rù táo yuán bì shì fēn 。tài píng cái chū bào jun1 ēn 。bái guī yǐ yuè qiān qiān suì ，què bǎ lián cháo zuò jiǔ zūn 。niàn le ，hòu háng chuī yú jiā ào 。huā xīn wǔ shàng ，shé huā le ，chàng yú jiā ào ：zhū lù sān zhuān sān zhuān qīng yù yǔ 。xiá biāo chāo yuē xiāo fán shǔ 。shí yù qīng fēng zhī dì suǒ 。xún jiù lǚ 。sān qiān xiān zhàng lín yān zhǔ 。zé měng piāo yáo lái fù qù 。yú wēng wèn wǒ jū hé chù 。xiào bǎ hóng qú hū hè yù 。huí tóu yǔ 。hú zhōng zì yǒu cháo tiān lù 。chàng le ，hòu háng chuī yú jiā ào 。wǔ rén wǔ ，huàn zuò rú chū 。zhú gān zǐ gōu niàn 。fú yǐ zhēn fú BC38zhì ，cháo tíng zhī dào gé gāo shēn ；nián gǔ lǚ fēng ，jun4 yì zhī hé xūn xiá ěr 。shì jun1 huān yàn ，yòng lè qīng shí 。gǎn yóu nǚ yú xiān qú ，yǒng qí pā yú shuǐ guó 。shé lái hé yuè ，lù yì xiá sāi ；wǔ chù suí fēng ，xiāng yíng cuì xiù 。jì cháng yáng yú yù qì ，yí wǎn zhuǎn yú diāo liáng 。yuán yǒu jiā bīn ，jì wén qīng chàng 。niàn le ，zhòng chàng huà táng chūn ：tóng xiá chū shuǐ nòng yōu zī 。pīng tíng yù miàn xiàng yí 。zhào gē xiān dé yī zhī zhī 。bō shàng huà jīng fēi 。xiàng cǐ huà táng gāo huì ，yōu fù sàn 、kān yǐn yáo zhī 。xìng rán féng cǐ tài píng shí 。bú zuì kě wú guī 。chàng le ，hòu háng chuī huà táng chūn 。zhòng wǔ ，wǔ le yòu chàng hé chuán ：ruǐ gōng láng yuàn 。tīng jun1 tiān dì lè ，zhī tā jǐ biàn 。zhēng sì rén jiān ，yī qǔ cǎi lián xīn chuán 。liǔ yāo qīng ，yīng shé zhuàn 。xiāo yáo yān làng shuí jī bàn 。wú nài tiān jiē ，zǎo yǐ cuī bān zhuǎn 。què jià cǎi luán ，fú róng xié pàn 。yuàn nián nián ，péi cǐ yàn 。chàng le ，hòu háng chuī hé chuán ，zhòng wǔ 。wǔ le ，zhú gān zǐ niàn qiǎn duì ：huàn huā yī qǔ méi jiāng chéng ，yǎ hé fú yī zuì tài píng 。chǔ zé qīng qiū yú bái làng ，fāng zhī jīn yǐ shǔ fēi qióng 。gē wǔ jì lán ，xiàng jiāng hǎo qù 。niàn le ，hòu háng chuī shuāng tóu lián lìng 。wǔ rén wǔ zhuǎn zuò yī háng ，duì tīng zhàng gǔ chū chǎng 。
duì qīng shān qiáng zhěng wū shā 。guī yàn héng qiū ，juàn kè sī jiā 。cuì xiù yīn qín ，jīn bēi cuò luò ，yù shǒu pí pá 。rén lǎo qù xī fēng bái fā ，dié chóu lái míng rì huáng huā 。huí shǒu tiān yá ，yī mò xié yáng ，shù diǎn hán yā 。
xià jiāng lù duàn piān wéi jì ，rù lǐng rén pín lǎn zuò shū 。bú néng yǎng miàn chéng shū fàng ，qiáng yù zhū máo sì yǒu yú 。fēng bào shí píng yí jià gé ，wū lián huāng lǒng qiě kāi yú 。qián tú wèi bì wú zhī jǐ ，què jiào hái shān dé zì rú 。
shuāng tí qū jì běi ，yù diàn jiǒng tiān kāi 。liù shàn gōng fū zòu ，zhòng tóng shǒu lǚ huí 。xiāng guān céng bú niàn ，guó běn jiè shēn péi 。xì zhuó bēi zhōng wù ，chēng shī yǒng yǒu lái 。
shí shì fēng kē biàn ，fēng lái yǒu chù cáng 。bú xū kāi hù yǒu ，bì lì wéi chuān fáng 。
huì fēng chū jì ，qiě fāng zhōu róng yù 、zhāo xié shèng lǚ 。shí lǐ lěng hóng xiāng bú duàn ，gū yè pín huā shuí shù 。yàn hù yán qiū ，yú tiān nòng míng ，zhōng jiǔ rén rú yǔ 。wǎn chán gāo shù ，zhòng yín bái shí xīn jù 。guī mù 。yín hàn jiāng xié ，yuán róng xiǎo duì ，zǐ mò míng biān qù 。niàn zǎi péng piāo rén hǎi lǐ ，fù le huà qiáo yān pǔ 。chǔ diàn cháng huí ，wú shuāng bìn diǎn ，shāng luè biān máo zhù 。hé yī chí wǒ ，dǐ xū liú zhì zhēng lù 。
jiàn pín liàn zhī jǐ ，qīn ài wèi lí bié 。yǔ bà jiāng sè huáng ，biǎn zhōu cǐ shí fā 。yān mián lǜ wú yuǎn ，yǎo miǎo gū qín méi 。háng yún mǎn xī yuán ，má gū zài tiān mò 。
chūn fēng fāng cǎo liáng yuán lù 。yù niǎn jīn hé chù 。xiāng xiāo zhū cuì jiù zhuāng lóu 。wéi yǒu yān zhī jǐng pàn 、shuǐ dōng liú 。shāng xīn tài yè chí tóu yuè 。qīng yǐng yuán hái quē 。wàn nián zhī shàng yě huā kāi 。cháng duàn nián nián bú jiàn 、cuì huá lái 。
xí mào dān shān ，jī fǒu wū wū ，qǐ bú kuài zāi 。kuàng yù shù shēng xiāo ，dī mí hé shǔ ，liáng yuán kè sàn ，qīng qiǎn péng lái 。dàng zǐ cí jiā ，jī rén yuǎn shù ，nài kě féng chǎng zuò xì lái 。xiān rán xiào 、wèi fú yún fù guì ，qǔ niè dōu mái 。zòng héng sì zuò cháo huī 。tàn lì luò 、qīn qí shì biàn cái 。xiǎng huáng hè lóu biān ，jīng qí bàn juàn ，qīng yóu mù xià ，zūn zǔ cháng péi 。jiāng shuǐ kōng liú ，shī ér ān zài ，liù dài xìng wáng wú xiàn āi 。jun1 xiū yǐ ，qiě fú tóng jīn gǔ ，gòng cǐ xián bēi 。

※提示：拼音为程序生成，因此多音字的拼音可能不准确。

登高相关翻译

①寄雁”句：传说雁南飞时不过衡阳回雁峰，更不用说岭南了。
⑧天柱：古代传说，昆仑山有铜柱，高人云天，称为天柱，又说天有人山为柱。
②“于人曰浩然”两句：赋予人的正气叫浩然之气，它充满天地之间。沛乎：旺盛的样子。苍冥：天地之间。皇路：国运，国家的局势。清夷：清平，太平。吐：表露。

登高相关赏析

这是诗词中的一个主要意象，诸如唐诗名句“早知潮有信，嫁与弄潮儿”。“秋潮”在这里也是如此意境，上片一开始便是说词人正在写信，在词的结尾，词人写的这句“分付秋潮，莫误双鱼到谢桥”，便是说信要寄出去了。要将信托付给秋潮，告诉那个收信的人，自己的心意是怎样的。
其实南郭处士他压根儿就不会吹竽。每逢演奏的时候，南郭处士就捧着竽混在队伍中，人家摇晃身体他也摇晃身体，人家摆头他也摆头，脸上装出一副动情忘我的样子，看上去比别人吹奏得更投入。南郭处士就这样靠着蒙骗混过了一天又一天，不劳而获地白拿丰厚的薪水。
再看他用字：“枯，老，昏，古，瘦，下一字便觉愁重十分，成一句已经不能自己。至于成篇可让人泣不成声也。最绝处在马之前下一‘瘦’字，妙在欲写人之瘦而偏不写人，由写马之瘦而衬出其人之瘦，其人之清贫。路途跋涉之艰辛。求功名之困苦。让人读之而倍感其苦，咏之而更感其心。读此曲而不泪下者不明其意也。

作者介绍

范纯仁 范纯仁（1027年6月－1101年），字尧夫，谥忠宣。北宋大臣，人称“布衣宰相”。参知政事范仲淹次子。1027年6月，范纯仁生于南京应天府。宋仁宗皇祐元年进士。曾从胡瑗、孙复学习。父亲殁没后才出仕知襄邑县，累官侍御史、同知谏院，出知河中府，徙成都路转运使。宋哲宗立，拜官给事中，元祐元年同知枢密院事，后拜相。宋哲宗亲政，累贬永州安置。范纯仁于宋徽宗立后，官复观文殿大学士，后以目疾乞归。建中靖国年间去世，追赠开府仪同三司，谥号忠宣。著有《范忠宣公集》。